Psikoloji Ders Notlarım Bölüm 1

İnsan ve hayvan (organizma) davranışlarını araştıran deneysel bir bilim dalıdır.

Davranış: Organizmanın bir uyarıcıya gösterdiği tepkiye davranış denir.

İç Davranış: üzülmek, düşünmek v.b

Dış Davranış: gülmek, sevinmek v.b

Psikoloji olması gerektiğini değil var olanı inceler. İdeal davranış biçimini aramaz. Bu nedenle (normatif) kural koyucu değildir.

Psikolojinin hayvanlar üzerinde deney yapmasının nedeni insan davranışlarını daha iyi anlaması içindir. Hayvanlarda bulunan sonuçlar insanlara genellenir.Bazı deneyler insan için hayvanlarda yapılır. Ayrıca hayvanlar gözlemden etkilenmezler.

PSİKOLOJİNİN YARARLANDIĞI BİLİM DALLARI

1) Fizyoloji: Doku ve organ bilimi demektir. Organların işleyişinin belirlenmesi psikolojik olayların açıklanmasına yardımcı olur. Örneğin: Fiziksel özürü bulunan bir kişi bundan dolayı üzülebilir. Utanan sıkılan bir kişi heyecanlanıp etkilenebilir. (yalan makinesi örneği verilebilir.)

2) Sosyoloji: Toplumu inceleyen bilim dalıdır. Toplumun kültürel yapısını insan davranışlarını şekillendirdiği için sosyolojiden yaralanılır.

3) Coğrafya: Coğrafya iklim ve yeryüzü şekilleri gibi konularla ilgilenir. Bunlarda insan davranışlarını şekillendiren faktörlerdendir. Örneğin: Kara deniz insanı ile Akdeniz insanı arasında coğrafyadan kaynaklanan farklılıklar vardır.

4) İstatistik: Sayısal verilerle ilgili bilim dalıdır. Psikoloji deneylerinde araştırmalarında sayı ve grafik kullanarak istenildiğinde buradan yaralanılır.

PSİKOLOJİNİN UYGULAMA ALANLARI

1) Tıp Alanı: Her hastalık organik nedenlere dayanmaz. Psikolojik rahatsızlıkların teşhis ve tedavisinde psikolog ve psikiyatriste ihtiyaç vardır.

2) Eğitimde Uygulanması: Eğitimle ilgili problemleri ortaya çıkarmak için çalışır. Sınıfların düzenlemesi, sınıfa uygun ders programı. Konuları ile ilgilenir.

3) Adalet ve askerlik: Adalet psikolojisi sanığı, tanığı, suçluyu inceler.Askerlikte talim terbiye, savaşta moral gibi durumlar için psikoloji bilgilerine ihtiyaç vardır.

4) Endüstride uygulanması: Personelin veriminin arttırılmasında iş yerinin düzenlenmesinde özel yetenek sınavlarında psikolojik verilerden yaralanılır.

5) Siyasette Uygulanması: Seçmenlerin psikolojik özelliklerini bilinmesi ve buna göre propaganda yapılması siyasette başarıyı getirir.

PSİKOLOJİNİN EKOLLERİ

Ekol: Ekol bir bilim yada sanat dalında herhangi bir görüşü benimseyenlerin oluşturduğu birliktir. Psikolojideki ekoller psikolojinin konusunun amacının yöntemlerinin neler olacağını araştırmışlardır.

A. SÜTRÜKTÜRALİZM ( İçe bakış yöntemi )

Konu olarak insanın bilinçli hallerini ele alırlar onlara göre psikoloji insanın nasıl davrandığın değil bilinçli olup olmadığını incelemedir.Bilinç ise yapıp ettiklerimizin farkında olmaktır. Bilincin içe bakış yöntemi ile incelenmesi savunurlar içe bakış (iç gözlem): bir kişinin herhangi bir olayda düşündüklerini hissettiklerini karşısındakine anlatmasıdır.

B. BİHEVYARİZM( Davranışçılık )

Yapısalcılara karşı çıkanlar çünkü içe bakışın doğru bilgi vermediğini öznel bir yöntem olduğunu düşünürler.(kişi kendini farklı anlata bilir.) psikolojinin yöntemi onlara göre deney ve gözlem olmalıdır. Psikoloji de konuşmanın doğrudan gözlenebilen yada ölçülebilen insan ve hayvan davranışları olması gerektiğini savunurlar.

C. FONKSİYANALİZM (İşlemsel Bilgi)

Bu ekole göre davranışlarımızın nedeni çevreye uyum sağlayabilmektir. İçe bakış ve gözlem, deney yöntemlerini savunurlar. Bu ekole göre psikolojide edinilen bilgiler insanların çevreye uyumlarında bir yarar sağlamalıdır.

D. PSİKANALİZM (Derinlik Psikolojisi)

Kurucusu S. Freud dur. Bu ekole göre davranışlarımızın, nedeni bilinç altında yatmaktadır. Bilinç altı farkında olmadığımız bastırılmış duygu ve düşünceler dünyasıdır. Freud’da göre hipnoz rüya analizi gibi yöntemlerle bireyin bilinç altına inerek sorunların kaynağına ulaşmak mümkündür.

E. GESTACT EKOLÜ (Bütünlük psikolojisi)

Bu ekole göre davranışlar tek tek değil bir bütün içerisinde anlamlıdır. Bu yüzden bir insanın sorununu incelerken tüm davranışları ele almak gerekir.Örneğin: müzikteki notalar tek tek anlamsızken bir parçada anlamlıdır.